ساختار مدیریت بلایا در ژاپن و ایران

در این مقاله ما بدنبال بررسی ساختار دولتی مدیریت بلایا در دو کشور ایران و ژاپن هستیم. مدیریت بلایا یکی از مهمترین مباحثی است که پرداختن به آن جزء ضروریات محسوب می شود. اگر بلایا و حوادث و عواقب ناشی از آن به شکل منطقی و اصولی از مدیریت مؤثر و کارآمد برخوردار نگردند، نیل به توسعه پایدار به شدت در معرض مخاطره قرار می گیرد. 

بحران عبارتست از ازهم گسیختگی شدید در فعالیت های یک جامعه که در این فرآیند انسان ها، اقلام و دارایی ها و محیط در سطح وسیع دچار آسیب و صدمات شدید می شوند به طوریکه جامعه فقط قادر است از منابع موجود خود کمک بگیرد. بحران ها غالباً براساس سرعت و شدت یعنی ناگهانی بودن یا کند بودن بروز آن و یا براساس علت آن که طبیعی است یا زاده دست بشر است طبقه بندی می شوند. (UVDP.۱۹۹۲.p۱۴) 

بررسی ها نشان داده است که از میان ۴۰ گونه بلایای طبیعی ثبت شده تاکنون حدود ۳۱ نوع آن در ایران رخ داده است و تنها مرگ و میر ناشی از زلزله، ۱۷% کل مرگ و میرهای این بلایا را در جهان شامل می شود. (سازمان جهانی بهداشت، ۱۳۷۶، ص۱۲) شایع ترین بلایای وقوع یافته در ایران عبارتند از: زلزله، سیل، خشکسالی، رانش زمین، بادها و طوفانهای ویرانگر و صاعقه. 

میزان تلفات در کشورهای توسعه یافته در مقابله با این بلایا بسیار بالاست که یکی از عوامل آن، عدم وجود بنیان های محکم و زیرساخت های قوی اقتصادی است که در صورت عدم پرداختن به این موضوع وقوع بلایای مختلف می تواند روند توسعه این کشورها را کند کرده و یا متوقف سازد. 

ادامه نوشته

مفروضات برنامه مديريت بحران بيمارستاني

 

الف. برنامه بايد نقش و جايگاه بيمارستان را در مديريت بحران جامعه تعيين کند. 

ب. برنامه بايد شيوه استقرار هر يک از راهکارهاي اختصاصي خود را تعيين کند. 

ج. اقدمات پيشگيرانه شامل قطع پذيرش بيمار جديد در بيمارستان پس از دريافت هشدار براي ايجاد آمادگي بايد در برنامه لحاظ شود. 

د. تمهيدات لازم جهت حفظ امنيت بيماران از جمله مرخص نمودن بيماراني که معيارهاي ترخيص را دارند، جابجا کردن بيماران به بخش هاي امن تر و تخليه بيمارستان در صورت وجود خطر تهديدکننده سلامت يا ايمني بيماران، جايگاه و نحوه تصميم گيري در مورد جابجايي و تخليه بيماران و نيز نقش و مسئوليت پزشکان و کادر بيمارستان در هر يک از اين فعاليت ها بايد به روشني در برنامه لحاظ شود. 

هـ. شيوه آموزش و تمرين پرسنل براي اجراي درست مسئوليت هاي محوله بايد در برنامه لحاظ شود. 

و. تمهيدات لازم جهت هماهنگي با بيمارستان هاي همجوار براي تخليه بيماران و نيز شيوه اطمينان از رسيدن بيماران به محل يا بيمارستان مقصد بايد در برنامه لحاظ شود. 

ادامه نوشته

ساختار برنامه مديريت بحران بيمارستاني

الف. ساختارهاي متنوعي براي طراحي برنامه مديريت بحران بيمارستاني مورد استفاده قرار مي گيرد که غالباً از نظر محتوايي شباهت هاي بسياري دارند. اين ساختارها معمولاً از قالب هايي که توسط مراجع قانوني به بيمارستان ها ارائه مي شوند، تبعيت مي کنند و در شکل و ساختار تفاوت هايي با يکديگر دارند. 

ب. با توجه به نمونه هاي برنامه هاي مديريت بحران بيمارستاني در کل دو مدل متفاوت را مي توان براي قالب طراحي برنامه مورد استفاده قرار داد. در مدل اول که شباهت بسيار به مدل برنامه هاي مديريت بحران خارج از حوزه بيمارستان دارد، برنامه به چهار بخش برنامه پايه، پيوست ها، مدارک پشتيبان و دستورالعمل هاي استاندارد عمليات تقسيم مي شود. 

مدیریت بحران و مدیریت ریسک

برای دانلود مقاله مدیریت_بحران_و_مدیریت_ریسک کلیک کنید.pdf

تعاریف :

حادثه یا فوریت

همیشه یک عامل خارجی باعث حادثه می شود . همه بلایا از عاملی تحت عنوان مخاطره نشأت می گیرند .

هر چیزی که باعث ایجاد خطر شود یک مخاطره گفته می شود که بصورت بالقوه یا بالفعل وجود دارد مانند زمین لرزه که بالقوه و بالفعل بودن آن انرژی زمین است .

انواع مخاطره ها HAZARD

 همه مخاطرات دارای انرژی هستند : 

• طبیعی : انرژی درون زمین

• بیولوژیک : میکروب

• ژئولوژیک : مرتبط با خاک

• مترولوژیک : هوا

• هیدرولوژیک : آب

• سایزومیک :‌ زلزله

اصول مدیریت ریسک حوادث در بیمارستان ها

اصول مدیریت ریسک حوادث در بیمارستان ها

 جمع شدن برای شروع به کار

 کار برای ارزیابی ریسک انجام دهیم

 اولویت بندی

 انتخاب ، اجرا و آنالیز

 برآورد هزینه

 آغاز عملیات

اقدامات لازم برای کاهش ریسک حوادث بیمارستانی

 تخلیه کردن REMOVAL

 جابجایی RELOCATION

 محدود کردن حرکت جسم RESTRICATED MOBILITY

 لنگرکردن ( پیچ کردن ) ANCHORAGE

 استفاده از اتصالات قابل انعطاف 

 محافظ و هایل استفاده کنید 

 اصلاح کنید MODIFICATION

 جداسازی کنید 

 تقویت کنید 

 برنامه آمادگی داشته باشید 

برنامه‌ريزي اقتضايي در مديريت بحران

رويکرد برنامه‌ريزي اقتضايي در مديريت بحران

یکی از مهمترین چالشهای موجود بر سر راه مدیریت بحران، وجود یک برنامه ریزی مناسب و نسبتا کارآمد می-باشد. این موضوع زمانی پیچیده¬تر می¬شود که محدودیت¬های منابع مالی، انسانی، تجهیزات و ... با بروز یک شرایط اضطراری همگام شود. در همین راستا توجه و صرف منابع بیش از حد در وضعیت‌های اضطراری پیچیده، از مهمترین نمودهای این امر می¬باشد. لذا مشکلات آسیب¬دیدگان، بی¬خانمان‌ها و افراد متاثر از سوانح طبیعی چنان شدت و پیچیدگی دارد که موارد اضطراری ذهن سازمان¬های متولی امر و نیز آژانس‌های کمک‌های بشردوستانه را به خود جلب کرده است.

در این نوشتار به اختصار مدلی معرفی خواهد شد که در آن برنامه¬ریزی شرایط بحران به سمت ساده¬سازی و کارآمدی حرکت می¬کند.

ادامه نوشته

نکات مدیریت بحران کلان شهرها

نکات مدیریت بحران کلان شهرها

• توجه به سرعت عمل و جلوگیری از اتلاف وقت در ارایه خدمات

• شناسایی جمعیت های آسیب پذیر و توجه به نیازهای آنها

• توجه به اطلاع رسانی درست پس از وقوع سانحه

• در میان گذاشتن مشکلات ، موانع و کاستی ها با نیروهای محلی

• ارزیابی واقع بینانه ی شرایط

• تعریف شفاف نقش ها و مسؤلیت ها

• استفاده از ابزار مشورت در تمامی سطوح مدیریتی 

• اتخاذ شیوه رهبری و فرماندهی متناسب با نوع سانحه و پرهیز از تحمیل سلایق فردی و گروهی

• برقراری ارتباط مستمر و سازنده با رسانه ها و مطبوعات برای جلوگیری از بروز شایعات 

• تلاش برای بازگرداندن وضعیت به حالت طبیعی و عادی سازی مناسبات و شرایط زندگی

ارکان مقابله با سوانح در کلان شهرها

• دولت ها ( نقش غیرمستقیم و حاکمیتی : حمایتی ، پشتیبانی و هماهنگی )

• مردم ( نقش مستقیم ( حمایت مالی و حضوری )

• سازمان های مردم نهاد   NGO( نقش پشتیبانی )

عناصر مدیریت سوانح در کلان شهرها

• آمادگی 

• پیشگیری

• کاهش اثرات

• مقابله

• امداد و نجات

• بازسازی و عمران

رويکرد برنامه‌ريزي اقتضايي در مديريت بحران

یکی از مهمترین چالشهای موجود بر سر راه مدیریت بحران، وجود یک برنامه ریزی مناسب و نسبتا کارآمد می­باشد. این موضوع زمانی پیچیده­تر می­شود که محدودیت­های منابع مالی، انسانی، تجهیزات و ... با بروز یک شرایط اضطراری همگام شود. در همین راستا توجه و صرف منابع بیش از حد در وضعیت‌های اضطراری پیچیده، از مهمترین نمودهای این امر می­باشد. لذا مشکلات آسیب­دیدگان، بی­خانمان‌ها و افراد متاثر از سوانح طبیعی چنان شدت و پیچیدگی دارد که موارد اضطراری ذهن سازمان­های متولی امر و نیز آژانس‌های کمک‌های بشردوستانه را به خود جلب کرده است.

در این نوشتار به اختصار مدلی معرفی خواهد شد که در آن برنامه­ریزی شرایط بحران به سمت ساده­سازی و کارآمدی حرکت می­کند.

ادامه نوشته

بررسي آسيب پذيري شهرها در برابر زلزله

تهيه و تدوين : ناصر عرب

درمقطعی اززمان اززلزله وسیل وامثال آنهابعنوان بلایای طبیعی نام برده میشدکه استفاده از عبارت بلابرای این پدیده هامناسب نبوده وباشناخت بهترویافتن راههای مقابله میتوان بنحوقابل ملاحظه ایی ازمقدارخسارات حاصل ازوقوع حوادث غیرمترقبه کاست بعنوان  مثال زلزله بم با قدرت حدود 6.5ريشتر، دارای تلفات انسانی بیش از 40هزار نفر و زلزله 8 ريشتري ژاپن تنها يک کشته برجا گذاشت و اين در حالي است که شهرهاي ژاپن پرجمعيت تر از شهرهاي ايران است. این مبین آن است که بسياري از کشورهاي جهان باشناسايي مهمترين تهديدات طبيعي خود با برنامه ريزي به سمت کاهش اثرات حوادث رفته اند.

 

وقوع حوادث غیرمترقبه را میتوان از مهمترین دغدغه ها و نگرانی های زندگی بشر به خصوص مردم کشورهای در حال توسعه دانست. بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی سازمان های جهانی، طی 20 سال گذشته بیش از 3 میلیون نفر در اثر حوادث طبیعی در جهان جان خود را از دست داده و زندگی بیش از یک میلیارد نفر را تحت تأثیر قرار داده است. در نگرش کلی، حوادث را میتوان به دو دسته؛ حوادث ناشی از پدیده های طبیعی و حوادث حاصل از دخالت انسان تقسیم کرد. آمار رخداد حوادث در کشورهای در حال توسعه حاکی از آن است که اکثر حوادث واقع شده از دسته اول یعنی حوادث طبیعی میباشد (1). زمنی لرزه، به عنوان یکی از مخربترین حوادث طبیعی شناخته میشود که تأثیر عوارض آن روی جوامع بشری چه از بعد تلفات جانی و چه از جنبه های اقتصادی همواره در طول تاریخ قابل توجه بوده است. با توجه به این که ایران بر روی کمربند زلزله خیز آلپ هیمالیا قرار گرفته، و سابقه ی تاریخی وقوع زلزله ها در آن، بیانگر احتمال رویداد زمینلرزه های شدید در آینده است. زلزله به عنوان مخربترین حادثه طبیعی، عامل تلفات بشری و خسارات اقتصادی قابل توجه در کشور تلقی میشوند. براساس آمارهای منتشرشده، کشور ما به لحاظ حوادث غیرمترقبه جزو 10 کشور بلاخیز جهان است که از 40 حادثه طبیعی غیرمترقبه بیش از 30 مورد آن در ایران رخ میدهد. ایران تنها یک درصد جمعیت جهان را تشکیل میدهد. درحالی که شش درصد تلفات حوادث جهان به ایران تعلق دارد. بنابراین با توجه به این حقیقت که پیش بینی دقیق زمان وقوع زمینلرزه امکان پذیر نیست، دانش و آمادگی افراد درباره ی زلزله و چگونگی رویارویی با آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است (2) امروزه بخش مهمی از تولید ناخالص کشورها به ویژه کشورهای درحال توسعه صرف جبران خسارت های ناشی از  حوادث طبیعی میشود. اگر رویداد یک حادثه را در سه دوره زمانی قبل، حین و بعد از وقوع مورد بررسی قرار دهیم، در تمام این مراحل آمادگی مناسب باعث کاهش پذیری و عدم تحقق فاجعه در جامعه میگردد. یکی از ابزارهای مهم آمادگی در سه مرحله زمانی، آموزش میباشد.  

ادامه نوشته

مدل استراتژیک سازمان تأمین اجتماعی برای ارتقاء توان مراکز بهداشتی درمانی در مقابله با زلزله و بحرانه

چکیده:

اگر پنج خطر کشور را تهدید نماید، یکی از آنها زلزله ی تهران است (سردار صفوی 1385). زلزله 6/7 ریشتری 2001 در السالوادور  منجر به تخریب 1/39 % از ظرفیت بیمارستانی گردید(who). مراکز بهداشتی و درمانی جزو مراکز پراهمیتی هستند که پس از بحرانها علیرغم مواجهه با خسارات مستقیم و غیرمستقیم باید توانایی پاسخگویی به حجم افزایش یافته ی نیازها را داشته باشند. لذا توانمندسازی این مراکز در سه سطح مختلف مدنظر است 1- بقاء جانی 2- بقاء سرمایه ای 3- بقاء عملکردی (بالاترین سطح).

 سازمان تأمین اجتماعی به عنوان یکی از متولیان درمان اقدام به تهیه ی مشی استراتژیک توسعه ی پایدار در امر مقابله با زلزله نمود. در این راه ابتدا با فراخوانهای سراسری، نظرخواهی از کمیته های بحران موجود در مراکز، همکاری مدیران مجرب در بحران و کارشناسان امر بحران اقدام به ارزیابی و لیست نمودن تهدیدها، آسیب پذیریها و منابع خود در دو بعد سازه ای و غیرسازه ای در مقیاس کلی نموده و در مناطق حساس مطالعات تخصصی تر و محلی درحال انجام است. درمرحله بعد راهکارهای مدیریت ریسک با تأکید بر کاهش خسارات غیرسازه ای و آمادگی (برنامه ریزی، مهارت کارکنان،تهیه ی منابع) تهیه گردید.استفاده از طرحهای پایلوت و سیستم پایش در تمامی مراحل بازخوردهای ارزشمندی را در پی داشت.نتایج ارزیابی آسیب پذیری در بسیاری از مراکز بخصوص شهر تهران نشانگر وضعیتی پایینتر از سطح بقاء جانی بود.

از دهه 90 میلادی گرایش جدید مقابله با بحرانهای طبیعی تمرکز به استراتژیهای کاهش خسارات و آمادگی می باشد (unesco).لذا سازمان در برنامه میان مدت از رسیدن به سطح بقاء جانی شروع و سطح بقاء سرمایه ای را هدفگذاری نمود.بعد از انجام نیاز سنجی در فاز اول، آموزش مدیران در تهران و سراسر کشور جهت تشریح و اجرایی نمودن راهکارهای تهیه شده، انجام گردید که نتایج مثبت آن بعد از زلزله بم و زرند در بیمارستانهای سازمان با محک تجربه به خوبی آشکار شد.در موج دوم آموزشهای کارگاهی برای کارمندان در تمام سطوح درنظر گرفته و درحال اجرا می باشد. در کنار آموزشها و اجرایی نمودن راهکارهای کاهش خسارات غیرسازه ای، نهادینه کردن HEICS ،تهیه ی چک لیستهای عملیاتی، ارزیابی ها،  پایش و کنترل مدنظر قرار گرفت.

 سازمان امیدوار است با تقویت عناصر و زیر سیستمهای خود تبدیل به یک سیستم پویای مدیریت بجران شده و بتواند به عنوان یک زیر سیستم برای سیستم فرادست خود یعنی مدیریت بحران کشور بازویی توانمند بوده و تجربیات خود را در اختیار دیگر سیستمهای همسو قرار دهد.

ادامه نوشته

سازوكار هماهنگي در مديريت بحران

سير تحول تاريخ زندگي انسان بر روي كره زمين و فراواني حوادث غير مترقبه طبيعي حاكي از آن است كه احتمال وقوع اغلب بحران ها ي طبيعي كماكان اجتناب ناپذير مي باشد.شايد بشريت پس از طي همه مراحل پيشرفت،درنهايت هيچگاه قادر به حذف برخي ازآنها نظير زلزله،آتشفشان و... نگردد. با وجود اين،امكان كاستن و يا حتي حذف آسيب هاوپيامدهاي نامطلوب وناگوار ناشي از آنها از طريق پيش بيني ،پيشگيري و سازماندهي مديريت بحران وجود دارد. در چارچوب اين هدف پيش بيني ايجاد سازوكارهما هنگي در مديريت بحران، يكي از مهمترين و اساسي ترين(وشايدمنحصربفردترين)رويكردهاي كاهش تاثيرات و پيامدهاي ناگوار وزيان بار بحرانهاي طبيعي به شمار مي آيد .

سازوكار هماهنگي؛سازوكاريست كه مانع از اتلاف زمان،سرمايه و اقدامات انساني در لحظات و دقايق بحران شده و كارايي و اثربخشي عناصر مديريت بحران ونيروهاي مردمي را در عمليات امداد ونجات وحتي در مقطع پيش از بحران،اسكان موقت وبازسازي افزايش مي دهد. با توجه به مساحت زياد كشور ايران ، تعدد وتنوع حوادث طبيعي ؛ مقابله با اين نوع حوادث در اين كشور نوعي سازو كار هماهنگي گسترده،كارا و جامع را مي طلبد. همچنين با توجه به ويژگي نظام برنامه ريزي و اجرايي مبتني بر ساختار بخشي كشور؛ايجاد سازوكار هماهنگي مديريت بحران درآن از پيچيده ترين و بااهميت نوع سازماندهي به شمارخواهد رفت كه همواره مستلزم استمرار مطالعات ، ارزيابي و بازخورند يافته ها ست.

اصل هماهنگي در سازوكار مديريت بحران،درواقع بيان كننده وظيفه مهم وبنيادي كسب همه تركيبات كار سازماني جمعي براي نيل به اهداف و وظايف مديريت بحران است و مراد ار آن عبارت است از؛ مجموعه هايي از سازو كارهاي ساختاري و انساني كه براي تسهيل در امر مقابله با بحران ( به منظور كاهش صدمات و زيانهاي جاني و مالي ) طراحي وبه كار گرفته مي شود .

ادامه نوشته

استراتژی های دهگانه Haddon در پیشگیری از حادثه

یکی از مدلهای حادثه تحت عنوان مدل انرژی که توسط GIBSON ارائه و بوسیله Haddon گستزش یافته است پیشگیری از حادثه را در اجرای استراتژی ها دهگانه میداند.

این اصول دهگانه با توجه به سه عنصر خطر، حفاظ و عنصر آسیب پذیر دسته بندی میشوند که همراه با مثالی از اتومبیل هنگام رانندگی تفهیم میشوند.

استراتژی های مرتبط با خطر:

1) از ایجاد انرژی جلوگیری شود. م: از رانندگی با اتومبیل اجتناب شود.

2) کیفیت انرژی تعدیل و اصلاح شود.

3) کمیت انرژی تعدیل و اصلاح شود. م: محدودیت سرعت رعایت شود.

4) از رهایی کنترل نشده انرژی جلوگیری شود. م: شن پاشی و نمک پاشی جاده ها

5) نرخ و نحوه توزیع انرژی آزاد شده را تعدیل کنید. م: استفاده از کمربند ایمنی و کیسه هوا

استراتژی های مرتبط با حفاظ:

6) جداسازی مکانی و زمانی منبع انژی و عنصر آسیب پذیر. م: استفاده از چراغهای راهنمایی و رانندگی

7) حفاظ گذاری فیزیکی و جداسازی از طریق موانع.

استراتژی های مرتبط با عنصر آسیب پذیر:

8) افزایش مقاومت عنصر آسیب پذیر در برابر صدمات ناشی از جریان انرژی. م: کلاه ایمنی

9) محدود کردن و مقابله با تلفات، جراحات و آسیب ها. م:کمکهای اولیه

10)تعمیر و توانبخشی عنصر یا فرد آسیب دیده

برنامه ریزی داخلی و خارجی مقابله با سوانح

برنامه ریزی سوانح تا حد امکان باید ترکیبی از یافته های علمی و تحقیقاتی در سوانح باشد . گاهی اوقات برنامه های سوانح به فرضیات ناقصی که در سوانح واقعی ثابت نیستند تکیه می کنند. به عنوان مثال فرضیه منطقی برنامه ریزان ممکن است اول انتقال مصدومین در جریان یک سانحه باشد در حالیکه در واقعیت ممکن است در بسیاری از موارد روی ندهد .

برنامه سوانح شامل هر دو نواحی محلی و منطقه ای می باشد که ممکن است در3 سناریوی زیرتمرکزداشته باشد :

1. سانحه در منطقه رخ می دهد و با استفاده از منابع موجود سانحه محدود و کنترل می شود.

2. سانحه در یک منطقه همسایه رخ می دهد و دارایی های منطقه ای از طریق موافقتنامه های کمک متقابل درخواست می شود .

3.ناحیه سانحه از نوع منطقه ای است و نیاز به کمک های دولت و یا دولت فدرال برای پاسخ موثر می باشد.

ادامه نوشته

مولفه های سیستم آمادگی ملی

در هر جامعه ای قابلیت ها ابزاری برای به انجام رساندن یک ماموریت، عملکرد، و یا انجام وظایف مربوطه بر اساس شرایط مشخص، به سوی اجرایی کردن اهداف می باشد .

ضروری ترین و مهم ترین این قابلیت ها , قابلیت های اصلی مشخص شده در اهداف آمادگی ملی می باشند. 

برای مقابله با مخاطرات , تهدیدات پیچیده و گسترده در جامعه نیاز به ادغام اقدامات آمادگی به منظور ایجاد، حفظ و ارائه قابلیت ها و دستیابی به نتایج مورد نظر مشخص شده اهدف آمادگی ملی می باشد .

مولفه های سیستم آمادگی ملی یک عملکرد منسجم و قابل اعتماد برای پشتیبانی از تصمیم گیری، تخصیص منابع، و اندازه گیری پیشرفت برای رسیدن به این نتایج است. استفاده از سیستم مدیریت حوادث ملی (National Incident Management System= NIMS) کمک به تضمین یک رویکرد واحد و یکپارچه در سراسر مناطق تحت پوشش سیستم ملی آمادگی می باشد که قابلیت اجرایی دارد .

مقدمه ای بر برنامه ریزی فاجعه: گستره و ماهیت

فاجعه در هر جای جهان تقریبا هر روز رخ می دهد .گروهی از سوانح از جمله حمله تروریستی 11سپتامبر ، سونامی اقیانوس هند، طوفان کاترینا، زلزله 2010 هائیتی و زلزله مارس 2011، سونامی، و فاجعه نیروگاه هسته ای فوکوشیما در ژاپن باعث جلب توجه مردم در مورد این موضوع شده است . (به عکس زیر نگاه کنید)

زمین لرزه و سونامی باعث آسیب به نیروگاه هسته ای فوکوشیما در ژاپن شده است . این تصویر ماهواره ای این آسیب را در ساعت 09:35 در تاریخ 16 مارس 2011، پنج روز پس از وقوع زلزله نشان میدهد .

انفجار هیدروژن در واحد 1 راکتور هسته ای فوکوشیما.

با توجه به افزایش سطح آگاهی عمومی نسبت به حوادث اخیر و پایین بودن احتمال وقوع چنین فجایعی و برآورد اینکه تاثیرات چنین رویدادی کمتر است منجر به خوشنودی در بین افراد شده است . نتیجه ی حاصل از این خوشنودی نمی تواند دلیل بر بی میلی نسبت به اختصاص منابع لازم برای آمادگی در مقابل بلایا باشد . توجه داشته باشید که بهترین زمان برای آمادگی در مقابل بلایا، از جمله کمک های مالی ، بلافاصله پس از یک فاجعه بزرگ است، حتی اگر این رویداد در یک مکان دور رخ داده است.

در ایالات متحده،  میزان تلفات حوادث فوق العاده نادر مطابق با استانداردهای جهانی است. فقط در10 مورد از بلایای طبیعی در تاریخ ایالات متحده بیش از 1000 مرگ و میر داشته است .(نگاه کنید به جدول 1). اکثریت قریب به اتفاق تلفات در وقایع بزرگ کمتر از 40 نفرگزارش شده است . با توجه به داده ها از مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، در حادثه 11سپتامبر2819 مرگ گزارش شده است . در مقایسه با  مرگ و میر ناشی از تصادفات موتور و خودروکه در سال2002 تقریباً 65,440 نفر می باشد این عدد کوچک است. با این حال، ماهیت دراماتیک از بلایای طبیعی، با مرگ و میر نسبتا بزرگ و تاثیر روانی برای یک دوره زمانی کوتاه می تواند سلامت آمادگی و پاسخ سیستم را پایمال کند .

 

برنامه پاسخ در شرایط اضطراری ERP=Emergency Response Plan

وضعيت اضطراري وضعيتي غيرقابل پيش بيني و برنامه ريزي نشده است که مي تواند باعث مرگ و ياصدمات جدي به پرسنل ،مشتريان ياجامعه ، توقف کامل فرآيندها ، عملياتها ، صدمات زيست محيطي وفيزيکي شود. وضعيت اضطراري ميتواند طبيعي وياساخته دست بشر باشد. واکنش نسبت به وضعيت اضطراري فعاليتهايي است که به منظور به حداقل رساندن آثار يک حادثه / بحران و به منظور نجات جان انسانها ، کاهش صدمات جسمي يا روحي و پيشگيري از آسيبهاي آتي انجام مي شوند. طرح واکنش اضطراري مجموعه اعمالي است که ايمني کارفرما وکارکنان را درشرايط اضطراري تضمين مي کند. بعبارت ديگراين طرح شامل: فرآيندآمادگي ،کاهش ريسک، واکنش وعادي سازي وضعيت اضطراري است. طرح واکنش اضطراري مهمترين جزء آمادگي درمقابل وضعيت اضطراري است. اين طرح اعمالي را شرح مي دهد که کارکنان را درشرايط اضطراري ايمن نگهدارد.

ادامه نوشته

ایجاد هماهنگی بین سازمان های متولی مدیریت بحران

ابزار موفقیت در برنامه های مدیریت بحران و مواجهه با شرایط بحرانی در گرو هماهنگی بین سازمان های متولی می باشد . با وجود تلاش های سازمان مدیریت بحران کشور و ایجاد ستاد های مدیریت بحران در مراکز استانداریها نیاز به هماهنگی یک چالش اساسی می باشد . سازمان ها برای خروج از گرداب بحران نیاز به یک دستورالعمل اجرایی برای آمادگی در شرایط بحرانی می باشند و برای هماهنگی بیشتر مستلزم قانونی کردن آن میباشد . با توجه به اینکه مرحله پیشگیری در چرخه مدیریت بحران یکی از مهمترین مراحل این چرخه می باشد باید تمامی اقداماتی که در چرخه مدیریت بحران صورت میگیرد با رویکرد پیشگیرانه باشد و این باز هم مستلزم دستورالعملهای اجرایی برای سازمان ها می باشد و نیاز به هماهنگی بیشتر سازمانها را می طلبد .

طبق تحقيقات انجام شده توسط کارشناسان نقص در قانون، كمبود يا نبود ضمانت اجرايي قانوني، نقص در ساختار مديريتي و مديريت واحد سازمان هاي امدادرسان،تداخل كاري و موازي كاري و برخورد هيجاني و احساسي با حوادث از چالش هايي است که سازمان هاي امدادي با آن روبرو هستند . هر سازماني براي پيشبرد اهداف خود نيازمند برنامه ريزي اصولي مي باشد و گاه چند سازمان در طراز هم سعي به رفع مشکلات مي کنند اما در بحران تمامي سازمان ها دخيل مي باشند و براي جلوگيري از نقص هايي که در بالا اشاره شد هماهنگي و سازماندهي مناسب نيروها و سازمان ها در زمان مواجهه با بحران نياز به برنامه عمليات اضطراري EOP و برنامه پاسخ اضطراري ERP که بايد همگام با برنامه هاي سازمان باشد احساس مي شود . 

رويکرد برنامه‌ريزي اقتضايي در مديريت بحران

یکی از مهمترین چالشهای موجود بر سر راه مدیریت بحران، وجود یک برنامه ریزی مناسب و نسبتا کارآمد می­باشد. این موضوع زمانی پیچیده­تر می­شود که محدودیت­های منابع مالی، انسانی، تجهیزات و ... با بروز یک شرایط اضطراری همگام شود. در همین راستا توجه و صرف منابع بیش از حد در وضعیت‌های اضطراری پیچیده، از مهمترین نمودهای این امر می­باشد. لذا مشکلات آسیب­دیدگان، بی­خانمان‌ها و افراد متاثر از سوانح طبیعی چنان شدت و پیچیدگی دارد که موارد اضطراری ذهن سازمان­های متولی امر و نیز آژانس‌های کمک‌های بشردوستانه را به خود جلب کرده است.

در این نوشتار به اختصار مدلی معرفی خواهد شد که در آن برنامه­ریزی شرایط بحران به سمت ساده­سازی و کارآمدی حرکت می­کند

منبع :

 

http://ocha.unog.ch/drptoolkit/PreparednessTools/Contingency%20Planning/Contingency%20Planning.pdf

ادامه نوشته

مدل های برنامه ریزی راهبردی

مدل مینزبرگ :

مینزبرگ در سال 1990 مدلی را برای انتخاب استراتژی ارائه داده است در این استراتژی مینتزبرگ بحث ارزیابی نقاط قوت و ضعف داخلی و ارزیابی فرصتها و تهدیدات محیطی را مطرح می کند و این ارزیابی تحت تاثیر باورهای مدیر , باورهای و ارزشهای اجتماعی قرار گرفته است و استراتژی مناسب انتخاب شده و در گامهای بعدی ارزیابی استراتژی و اجرای آن را مورد تاکید قرار میدهد.