پدافند غير عامل در معماري راهكاري جهت كاهش خطرپذيري در برابر سوانح

مقدمه

سرزمين ما ايران به دليل موقعيت خاص جغرافيايي و سياسي همواره در معرض انواع خطرات طبيعي (زلزله و سيل) و تهديدات انسان ساز (جنگ) قرار داشته است و تلفات انساني و خسارات مالي سنگيني متحمل شده است. متاسفانه در كشور ما عليرغم پشت سر گذاشتن هشت سال دفاع مقدس و داشتن تجارب ارزشمند در برابر بلاياي طبيعي ، اهميت بحث ايمني و امنيت در شهرسازي و معماري چنان كه بايد مورد توجه قرار نگرفته است و همچنان شاهد ساخت و سازهايي هستيم كه به طور روز افزون آسيب پذيري محيط كالبدي را در برابر انواع بحران ها افزايش مي دهند.

امروزه با استفاده از برنامه هاي جامع مديريت بحران مي توان با بكارگيري اقدامات موثر همراه با طرح هاي كاربردي و حتي الامكان كم هزينه و چند منظوره در مرحله آمادگي قبل از بحران ، به ميزان زيادي از شدت و گستردگي خسارات و تلفات ناشي از خطرات كاست. از مهمترين اين تمهيدات، بكارگيري اصول پدافند غيرعامل به عنوان راهكاري جهت كاهش خطرپذيري در برابر خطرات مختلف و افزايش كارايي پس از وقوع خطر است كه بايد در سطوح مختلف برنامه ريزي منطقه اي، شهرسازي و معماري مورد توجه قرار گيرد.

در مقاله حاضر ابتدا به تعريف واژه پدافند غيرعامل در متون مختلف بين المللي پرداخته و ديدگاههاي جهاني معاصر در اين رابطه مطرح شده است. سپس الزامات و تمهيدات برنامه ريزي و طراحي معماري با رعايت اصول پدافند غيرعامل مورد بررسي قرار گرفته و توصيه هايي در زمينه فرم ساختمان، احجام و المانهاي پيراموني، پلان معماري، نماهاي جانبي، بازشوهاي خارجي و سيركولاسيون داخلي ارائه شده است.

اين مقاله با حمايت مالي مركز تحقيقات ساختمان و مسكن و در راستاي تهيه مبحث 21 مقررات ملي ساختمان با عنوان پدافند غيرعامل ارائه شده است. در انجام اين تحقيق دو روش كتابخانه اي و مصاحبه عميق بكار رفته اس ت. در روش كتابخانه اي از منابع مختلف بين المللي و داخلي، پايگاههاي اينترنتي معتبر و تجارب كشورهاي پيشگام در رابطه با پدافند غيرعامل از جمله آمريكا، سوئيس، شوروي سابق و رژيم اشغالگر قدس استفاده شده است. در روش ميداني در جلسات متعدد با پژوهشگران و انديشمندان مجرب در زمينه پدافند غيرعامل و گروه تخصصي تهيه پيش نويس اوليه مبحث 21 مقررات ملي ساختمان (پدافند غيرعامل)، از نظرات آنها بهره گرفته شده اس ت. در اينجا از همه اسا تيد محترم آقايان دكتر اكبر زرگر، دكتر احمد اصغريان جدي، مهندس شهريار رخگر و مهندس شاپور طاحو ني، كه با رهنمودهاي گرانقدرشان انجام اين تحقيق ميسر شد، نهايت سپاس و قدرداني را دارم.

ادامه نوشته

سبک سازی در سازه ها

نیاز گسترده و روز افزون جامعه به ساختمان و مسکن و ضرورت استفاده از روش ها و مصالح ساختمانی جدید به منظور افزایش سرعت ساخت سبک سازی افزایش عمر مفید ونیز مقاوم نمودن ساختمان در برابر زلزله را بیش از پیش مطرح کرده است .حل مشکلاتی نظیر زمان طولانی اجرا عمر مفید کم و یا هزینه زیاد اجرای ساختمان ها نیاز مند ارائه راهکار هائی به منظور استفاده عملی از روش های نوین ومصالح ساختمانی جدید جهت کاهش وزن و کاهش زمان ساخت , دوام بیشتر و نهایتا کاهش هزینه اجراست . سبک سازی یکی از مباحث نوین در علم ساختمان است که روز به روز در حال گسترش و پیشرفت می باشد . این فن اوری عبارتست از کاهش وزن تمام شده ساختمان با استفاده از تکنیک های نوین ساخت مصالح ساختمانی جدید و بهینه سازی روش های اجرا کاهش وزن ساختمان علاوه بر صرفه جویی در هزینه زمان و انرژی زیان های ناشی از حوادث طبیعی مانند زلزله را کاهش داده و صدمات ناشی از وزن زیاد ساختمان را به حداقل می رساند.

ادامه نوشته