خلاصه

هدف: در كودكان و نوجوانان حوادث طبيعي باعث تخريب عملكرد عملكرد فردي و اجتماعي و تهديد تماميت فيزيكي و يا رواني ميگردد. روشهاي مختلفي براي مقابله با اثرات اينگونه وقايع بكار رفته است. بازگوئي روانشناختي و روشهاي رفتاري در پيشگيري و درمان نشانه هاي اختلال استرس پس از سانحه بكار رفتهاند. در مطالعات مختلف اثر اين روشها بطور جداگانه و اكثرا در بزرگسالان بررسي شده كه نتايج بخصوص در مورد بازگوئي روانشناختي متناقض بوده است ولي مشخص نيست كه تركيبي از اين دو روش مداخله، در تخفيف و يا كاهش شدت نشانه هاي اين اختلال در اين گروه سني مؤثر باشد.

به منظور ارزيابي اثر گروه درماني مبتني بر بازگوئي روانشناختي همزمان با روشهاي رفتاري در كودكان اين مطالعه انجام شد.

روش مطالعه: در يك كارآزمائي باليني دو گروهي تصادفي شده در مقايسه با گروه شاهد، كودكان 6 تا داشته DSM-IV 12 سالي كه نشانه هاي اختلال استرس پس از سانحه زلزله بم را بر اساس معيارهاي و نيازمند درمان داروئي بخاطر شدت اختلال و يا همزماني ساير اختلالات روانپزشكي نبودند تحت مداخلات گروهي شامل يك جلسه بازگوئي روانشناختي و 3 جلسه درمان رفتاري قرار گرفتند و نشانه هاي اختلال توسط مصاحبه نيمه ساختار يافته براي اختلالات اسكيزوفرني و خلقي كودكان قبل و بعد از مداخله ارزيابي و نتايج با گروه شاهد مقايسه شدند. (K-SADS) 9 سال وارد / يافته ها: تعداد 100 نفر كودك 6 تا 11 سال از بازماندگان زلزله بم با ميانگين سني 07 مطالعه شدند و در دو گروه مداخله و شاهد قرار گرفتند. تعداد 20 نفر از شركت كنندگان به دليل مهاجرت و يا تمايل شخصي از مطالعه خارج شدند. دو گروه در شاخصهاي جمعيتي و شاخصهاي مربوط به شدت استرس تفاوت معنيدار نداشتند. تفاوت ميانگين قبل و بعد فقط در مورد نشانه هاي يادآوري در گروه مداخله در جهت كاهش معنيدار بود و در مورد نشانه هاي اجتناب، برانگيختگي و مجموع نشانه هاي اختلال استرس پس از سانحه اين تفاوت به لحاظ آماري معنيدار نبود. در گروه شاهد تفاوت قبل و بعد در جهت تشديد علائم معنيدار و اين تفاوت با گروه مداخله نيز جز در شاخص برانگيختگي در ساير شاخصها معني دار بود.

نتيجه گيري: مداخلات رفتاري گروهي مي توانند باعث كاهش علائم يادآوري و نيز مانع از تشديد ساير علائم اختلال استرس پس از سانحه در كودكان شوند.